50 milyar dolarlık dolandırıcılığın öyküsü

Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Bernard L. Madoff ünlü ünsüz birçok kişiyi ve bankaları dolandırdı

Birçok bankayı 50 milyar dolardan fazla dolandıran Amerikalı Bernard Madoff ile ilgili gelişmeler uzmanları bile şaşırtan bir boyut kazandı. Madoff’un, dolandırıcılara karşı hükümete danışmanlık yaptığı ortaya çıktı.

ABD'de 50 milyar dolar tutarında yolsuzluk yapmakla suçlanan Bernard Madoff, ABD Sermaye Piyasası Kurulu'na (SEC) nasıl para kazandığını ''böbürlenerek'' anlattığı ve ABD hükümetine yatırımcıları dolandırıcılara karşı korumanın yolları hakkında bilgi verdiği ortaya çıktı.


Madoff'un adının karıştığı yolsuzluğun boyutunun büyük olması nedeniyle, dikkatler bu kişinin kendisinin yönettiği yatırım fonları gibi fonları izlemekle yükümlü Washington'daki düzenleyici kurumlarla olan bağlantılarına çevrildi.

Herkesi tanıyordu


Eski SEC Başkanı Arthur Levitt, AP'ye verdiği demeçte, Madoff'un herkesi tanıdığını ve kendisinin Madoff'a para yatırmadığını söyledi.


SEC İcra Direktörü Linda Thomsen, hükümetin, Madoff'un şirketini yönetmekle sorumlu herkesle görüşmek, varlıkları korumak ve konuyu tam olarak anlamak için federal savcılar ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ile birlikte çalıştığını söyledi.


Madoff'un, yine 50 milyar dolarlık yolsuzlukla suçlandığı Nisan 2004'te SEC'teki bir soruşturmada dönemin komisyon başkanı William Donaldson'a aşırı karları konusunda şakalar yaptığı ve rakiplerine yardımcı olabilecek herhangi bir tavsiyede bulunmaya niyetli olmadığını söyleyerek ''dalgasını geçtiği'' belirtildi.


SEC'deki bu oturum sırasında, ''firmamız yavaş bir piyasada hızlı bir piyasa rekabeti yaparak oldukça mütevazi bir yaşam sürdü. Bu yüzden herkesin hızlı bir piyasa (rekabetçisi) haline gelmesinin çıkarımıza olacağından şüpheliyim'' diye konuşan Madoff'un, ''şimdi bencilliği bırakıp kamu yararına konuşalım'' demesine komisyon üyelerinin güldüğü ifade ediliyor.


Eski Nasdaq Borsası Başkanı Madoff, Washington'da, yıllarca bir dizi düzenleyici kurallar konusunda tavsiye isteyen piyasa düzenleyici kurumlar tarafından aranan bir uzman oldu. Madoff, 2000 yılında, yatırımcıları korumak için kurulan Piyasa Enformasyon Danışma Komitesi'nde hizmet verdi.

Ponzi Oyunu


Washington Post'un internet sitesindeki habere göre, finansal uzmanlar, biri 1999 yılının başında Madoff'un Ponzi Oyunu yönettiği suçlamasıyla SEC'e yazılan bir mektup olmak üzere, son 10 yılda Madoff'un faaliyetleri hakkında sık sık kaygılarını dile getirdi, ancak SEC, geçen haftaya kadar Madoff'un yatırımlarına ilişkin rutin bir inceleme bile yapmadı.


Ayrıca Madoff'un yönettiği fon yıllık yaklaşık yüzde 10 faiz verirken, SEC'in sorunları daha erken tespit edememesi eleştirilere yol açıyor.


GLC fonu yöneticisi Steven Bell, ''açıkçası insanlar SEC'e kaygılarını iletmişler, onları uyarmışlar. Bu şöyle bir durum; birisi 'kapı komşum hırsız, gidin ve kontrol edin' diyor ve onlar açıkça hiçbirşey yapmıyor'' dedi.


Londra merkezli yatırım şirketi Alchemy Partners'dan Jon Moulton da, ''1999 yılı başında bir kişi SEC'e, 'Madoff Securities, dünyanın en büyük Ponzi dolandırıcısı'' diye yazıyor, SEC dikkat çekecek derecede gözetlemeden kaçınıyor'' diye konuştu. Moulton, Madoff'un, SEC'e iki yıl önce kaydını yaptırdığını, ancak SEC görevlilerinin Madoff'un şirketlerini hiçbir zaman ziyaret etmediğini de ifade etti.

Küçük büyük herkes dolandırılmış



Madoff'un Ponzi Oyunu ile büyük yatırımcının yanı sıra küçük tasarrufçuyu da dolandırdığı belirtiliyor.


ABD'nin Connecticut eyaletindeki Fairfield kentinde mali işler müdürü Paul Hiller, kentte polis, itfaiyeci ve diğer işlerde çalışan 971 kişinin Madoff'a 41,9 milyon dolar yatırdığını söyledi. Kent yetkililerinin Madoff'un tutuklandığını öğrendikten sonra yatırımlarının hemen nakde çevrilmesini istediklerini belirten Hiller, ''Bu noktada çok geç'' dedi.


MarketWatch'ın çok tanınmış ekonomisti Irwin Kellner, Madoff'a yatırdığı 2,2 milyon dolarını geri alabilmek umuduyla Long Island'da ABD Bölge Mahkemesinde Madoff'a karşı dava açtı.


ABD yargısının tavrı

Massachusetts eyaletinde Yahudi eğitim programlarının sponsoru Salem adlı kurum, Madoff'a kaptırdığı para yüzünden kapılarını kapatmak zorunda kalacağını açıkladı. New York merkezli JEHT Vakfı'da, vakfın fon kaynağı olan çiftin kişisel yatırımlarını Madoff'un yönettiğini belirterek, bütün bağışları dondurduğunu ve ocak ayı sonunda kapanacağını açıkladı.


Bu arada New York'ta ABD Bölge Mahkemesi Yargıcı Louis L. Stanton, Madoff'un müşterilerinin, dolandırılmış yatırımcıları kurtarmak için kurulan özel hükümet rezerv fonundan yararlanabileceğine karar verdi.


Menkul Kıymetler Yatırımcıyı Koruma Kurumu (SIPC), mahkemeye yaptığı başvuruda, Madoff'un şirketi ''Bernard L. Madoff Investment Securities'' müşterilerinin, ''Menkul Kıymetler Yatırımcıyı Koruma Kanunu''na göre korunmaya ihtiyaçları olduğunu bildirdi.


Mahkemenin yatırımcıların korunması için SPIC'ın başvurusunu kabul ettiği ve Madoff'un şirketinin tasfiyesi için Irving Picard'ı kayyum, hukuk şirketi ''Baker & Hostetler LLP''yi de Picard'ın hukuk danışmanı olarak atadığı belirtildi.


ABD Kongresi, aracı kurumların iflas etmesi ve hesaplardaki nakitlerin ve menkul kıymetlerin kaybolması durumunda yatırımcıları korumak amacıyla 1970 yılında SPIC'I kurmuştu.

Yolsuzlukta potansiyel kaybedenler



Öte yandan, Madoff'un dolandırıcılığına kurban gidenlere her geçen gün yenisi ekleniyor.


Japonya'da orta ölçekli bir banka olan Aozora bankası, yolsuzlukta doğrudan olmasa bile muhtemel kaybının 137 milyon dolar olduğunu açıkladı.


Diğer potansiyel kaybedenler ise şöyle sıralanıyor:



-Danışmanlık şirketi Fairfield Greenwich Group 7,5 milyar dolar

-İspanya'dan Santander bankası 3,200 milyon dolar

-İngiliz HSBC 1 milyar dolar

-Fransız Natixis bankası 617 milyon dolar

-İngiliz RSB bankası 612 milyon dolar

-Fransız BNP Paribas bankası 480 milyon dolar

-İspanya BBVA bankası 452 milyon dolar

-Yatırım grubu Man Group 360 milyon dolar

-İsviçreli Reichmuth bankası 332 milyon dolar

-Japon Nomura Holdings 304 milyon dolar

-İtalyan Unicredit 103 milyon dolar

-İsviçreli Union Bancaire Privee bankası ''yüzmilyonlarca dolar''

-İsviçreli Benedict Hentsch & Cie bankası 48,3 milyon dolar

-Fairfield kenti çalışanları 41,9 milyon dolar

-Emlak zengini Mortimer Zuckerman 30 milyon dolar

-Phoenix Holdings 15 milyon dolar

-Sigorta ve finansal hizmetler şirketi Harel 14,3 milyon dolar

-Fransız Societe Generale bankası 13,7 milyon dolar

-Fransız Credit Agricole bankası 13,7 milyon dolar

-Robert I. Lappin Vakfı 8 milyon dolar

-Nordea 6,6 milyon dolar

-İsviçreli Neue Privat bankası 5,25 milyon dolar


Dolandırılan ünlüler

Bunlardan başka Madoff'a para kaptırıp miktarı bilinmeyenler ise Senatör Frank Lautenberg'in aile vakfı, ünlü yönetmen Steven Spielberg'in Wunderkinder Vakfı, Robert I. Lappin Vakfı, ABD Milli Futbol Ligi'ndeki Philadelphia Eagles takımının eski sahibi Norman Braman, beyzbol takımı New York Mets'in sahibi Fred Wilpon ve GMAC Financial Services'in başkanı J. Ezra Merkin'den oluşuyor.


Bernard L Madoff Investment Securities firmasını 1960 yılında kuran Madoff, ayrıca bir hedge fonunu yönetiyordu. Madoff, fondaki mevcut yatırımcılara paralarını ödemek için fona yeni giren yatırımcıların parasını kullanmakla suçlanıyor.


ABD'li savcılar ve finansal kurum düzenleyicileri 70 yaşındaki Madoff'u, yatırım danışmanlığı aracılığıyla 50 milyar dolarlık yolsuzluk yapmakla itham ediyor.


Tutuklandıktan sonra 10 milyon dolar kefaletle serbest bırakılan Madoff suçlu bulunması halinde, 20 yıl hapis ve 5 milyon dolar para cezasına çarptırılabilecek. (A.A)